اگر بخواهیم تاریخچه جراحی پلاستیک معاصر ایران را بدانیم، باید برگردیم به سال 1316 شمسی… زمانی که پدر جراحی پلاستیک معاصر ایران آقای دکتر سیروس اصانلو بعد از فراغت از رشته پزشکی عمومی و جراحی عمومی در بیمارستان رازی (که در آن زمان که متعلق به دانشگاه علوم پزشکی تهران بود) برای دوره تکمیلی و فراگیری جراحی پلاستیک در سال 1318 عازم انگلیس میگردد.
و نزد بزرگترین نابغه جراحی پلاستیک دنیا سرهارولد جیلیز شروع به تحصیل میکند و بعد از مدتی همکاری با ایشان ، به آمریکا میرود و از تجربیات پرفسور وبستر بهره مند میگردد و تحصیلات خود را کامل مینماید
دکتر سیروس اصانلو
ایشان بعد از بازگشت به ایران در سال 1328 ، فعالیت حرفه ای خود را آغاز نموده و در بخش دکتر میر در سمت دانشیاری مشغول کار گردید. و این آغازی شد برای تربیت و آموزش دانشجویان بسیار زیادی در زمینه جراحی پلاستیک.
در سال 1330، دکتر اصانلو به اتفاق دکتر سادات اخوی بخش مشترکی در بیمارستان هزار تخت خوابی راه اندازی می نمایند.
دکتر محمود صالحی که در سال 1328 به عنوان انترن بخش،اعمال جراحی دکتر اصانلو را دنبال میکرد، در سال 1330 به سمت دستیاری افتخاری جراحی پلاستیک پذیرفته می شود و بصورت رسمی با ایشان مشغول به کار میگردد.
دکتر عزت ا… حضرتی نیز در مراکز خصوصی به صورت دستیار با دکتر اصانلو فعالیت میکرد. دکتر مهدی بحری که در آن زمان دستیار رسمی دکتر سادات اخوی بود نیز اعمال جراحی دکتر اصانلو را دنبال و اداره میکرد.
در سال 1334، بخش جراحی پلاستیک به بیمارستان امیراعلم انتقال می یابد و با بخش چشم پزشکی دکتر حسن علوی در مشترک میشود.
در همان سال انجمن جراحان پلاستیک فک و صورت تشکیل گردید. هیئت موسسان شامل دکتر سیروس اصانلو، دکتر مهدی بحری، دکتر عزت اله حضرتی، دکتر منوچهر شاهقلی ،دکتر محمود صالحی ، دکتر ناصر صالحی ، دکتر محمود فرهمند و دکتر احمد نوابی بودند.
در سال 1335 به دستور دکتر اقبال ، رئیس وقت دانشگاه تهران و دکتر اصانلو به سمت استادی کرسی جراحی پلاستیک و عضو کمیته 9 نفری دانشکده پزشکی دانشگاه تهران انتخاب می شود و در همان سالف مرکز درمانی کوروش که در جواربیمارستان امیراعلم بوده است، خریداری و ضمیمه بیمارستان میگردد.
بخش جراحی پلاستیک دکتر اصانلو به این مرکز جدید انتقال یافت و چند سال بعد با الحاق بخش فک و صورت دکتر حسین مهدوی (متخصص جراحی عمومی و جراحی فک و صورت) تحت عنوان بخش جراحی پلاستیک ، فک و صورت فعالیت می نماید.
کارکنان بخش جراحی پلاستیک و بخش فک و صورت در مرکز 80 تختخوابی تحت عنوان « تشکیلات جراحی پلاستیک» متحد گردید و دکتر اصانلو به ریاست تشکیلات برگزیده شد. تجهیزات بخش فک و صورت نیز تحویل تشکیلات جراحی پلاستیک گردید.
برای مطالعه بیشتر در مورد دکتر سیروس اصانلو به این بخش مراجعه بفرمایید.
با شروع به کار تشکیلات در مرکز جدید، سه بخش تشکیل گردید:
بخش یک که ریاست آن را دکتر بحری عهده دار بود، دکتر تسلیمی (انتقالی از بخش فک و صورت) دکتر صفوی (انتقالی از بخش فک و صورت) و دکتر هرندیان در آن فعالیت داشتند.
دکتر تسلیمی سمت ریاست درمانگاه را نیزر برعهده داشت. دستیاران این بخش دکتر احمد هومند ، دکتر علی صبا ، دکتر فریدون مهران ، دکتر محمد عابدی پور ، دکتر امیر حسین کلانتری و دکتر حکیمیان بودند.
بخش دو که دکتر صالحی ریاست آن را عهده دار بود،دکتر حسام علاءالدین خطیر و خانم دکتر هاسمیک طاووس هاراطونیان نیز در این بخش حضور داشتند.
بخش سه نیز که توسط دکتر محمود فرهمند اداره میشد و دکتر هنری جهان نیز در آن مشغول بود.دکتر طالقانی، دکتر اکبری و دکتر زرگر دستیاران بخشهای مختلف بوده و زیر نظر تشکیلات آموزی میدیدند.
پس از فارغ التحصیل شدن دستیاران بخشهای مختلف جراحی پلاستیک
بعضی در همان تشکیلات مشغول به کار شدند. دکتر امیرحسین کلانتری ابتدا به نیروی هوائی رفته و در سال 1353 با تاسیس بیمارستان سوانح سوختگی( شهید مطهری فعلی) به آنجا منتقل گردید و همراه با دکتر احمد هومند مشغول به کار شد.
پس از مدتی به خاطر بروز بعضی مشکلات و تعویض ریاست دانشگاه تهران(سالهای 50-1349) ، رئیس جدید دانشگاه تصمیم به تغییر در تشکیلات جراحی پلاستیک گرفت و رئیس تشکیلات را بازنشسته کرد. در اثر تغییرات بوجود آمده در تشکیلات ، جراحان در مراکز متعد شهر تهران مشغول به کارگردیده و هرکدام مسئولیت مرکزی را به عهده گرفتند.
دکتر بحری و دکتر فرهمند نیز بازنشسته شدند. دکتر صالحی و خانم دکتر هاراطونیان استعفا دادند. دکتر جهان به بخش جراحی عمومی بیمارستان امیراعلم به ریاست دکتر میرعلائی انتقال یافت. دکتر هرندیان و دکتر عابدی پور به بخش جراحی عمومی بیمارستان هزار تختخوابی (به ریاست دکتر میر) منتقل شدند.
دکتر صبا و دکتر تسلیمی در بیمارستان سینا مشغول بکار شدند
دکتر خطیر به بیمارستان شماره 3کمک وابسته به دانشگاه تهران انتقال یافت و دکتر صفوی به آمریکا مهاجرت کرد. در سالهای آخر عمر تشکیلات جراحی پلاستیک، انجمن «حمایت از سوختگان» تشکیل و پس از ایجاد مرکز سوانح سوختگی (شهید مطهری فعلی) ، جراحان متعددی به صورت اولیه جذب آن شدند.
دکتر ناصر صالحی، دکتر گوشه و دکتر محمود صالحی و با گذشت زمان، جراحان دیگر به گروه پیوستند.(دکتر محبی، دکتر مغاری، دکترشرکت ، دکتر تهرانچی،دکتر قاسم زاده و دکتر اولیائی) و …
پروفسور اصانلو همچنین توانستند دانشمندان بزرگی همچون: پروفسر تسین فرانسوی معروف، پروفسور میشون و جوزف مورای جراح معروف آمریکایی( که موفق به دریافت جایزه نوبل شده بود ) و … را هم به ایران بیاورند.
ایشان در دانشگاه تهران نیز بخشی به نام جراحی پلاستیک و ترمیمی نیز تاسیس نمودند.
با فعال گردیدن این مرکز، paul Tessier ( جراح پلاستیک فرانسوی ) به ایران دعوت شد و ایشان پس از استقرار، رشته های مختلف جراحی پلاستیک را فعال نمودند.
پل تسیه خود مسئولیت جراحی جمجمه، فک و صورت را به عهده گرفت. جراحی در ناهنجاریهای مادرزرادی صورت به پروفسور ملک (فرانسوی ) واگذار گردید. پروفسور میشون (فرانسوی) به اتفاق رابینسون(فرانسوی)،مرل (فرانسوی) و آلیو (فرانسوی) در زمینه جراحی دست و میکروسکوپی فعالیت میکردند.
هرکدام از اساتید گروهی را تشکیل داده و با حضور مکرر مشغول آموزش در آن قسمت شدند.
پروفسور تسیر فرانسوی علاوه بر جراحی فک و صورت ، در زمینه جراحی پلاستیک عمومی هم فعالیت داشت.
وی با دعوت از اساتید معروف جهان همانند Joseph Murrary ( آمریکایی و برنده جایزه نوبل پزشکی) ، کریگر (آمریکایی) ، موناستریو (مکزیکی) ، رولو (فرانسوی) ، هدل( کانادایی) ، ماتیوس(انگلیسی) ، ای کوتا (ژاپنی) و یوشی مورو( ژاپنی) جان تازه ای در کالبد جراح یپلاستیک ایران دمید.
پروفسور تسیر و دستیار ثابت وی Rulo بیشترین حضور را در مرکز سوانح داشتند و با توصیه دکتر اصانلو و موافقت وی تعدادی از جراحان جهت آموزش تکمیلی در شاخه های جراحی پلاستیک عازم خارج از کشور گردیدند.
با بازگشت جراحان اعزامی به خارج و ادامه فعالیت Tessier و گروه مشاور وی، فعالیت های علمی جراحی پلاستیک ایران به حد اعلی رسید و پیچیده ترین اعمال جراحی جمجمه، فک و صورت، دست و میکروسکوپی و سوختگی انجام میگرفت.
مراکز دیگر سوختگی همانند مرکز توحید(1354) و مرکز لویزان ( 1355) نیز آغاز بکار کردند. این وضعیت تا انقلاب اسلامی ایران ادامه یافت و هرکدام از کانونهای علمی جراحی پلاستیک به سهم خود مشغول خدمت به نیازمندان به این رشته از پزشکی شدند.و این گونه پایه های جراحی پلاستیک را در ایران به قوی ترین شکل ممکن و طبق آخرین متد و دانش روز دنیا، بنا نمودند.
تاثیر جنگ ایران و عراق بر جراحی پلاستیک
بعد از وقوع جنگ ایران و عراق و نیاز به جراحی های ترمیمی جهت مداوای آسیب دیدگان جنگی زمینه پیشرفت جراحی پلاستیک در ایران بازتر شد.
و در عرصه جنگ جراحان پلاستیک توانمندی خود را افزایش دادند تا بتوانند به درمان افرادی که در نواحی فک و صورت ، تنه و اندامها و … دچار صدمات جدی شده بودند بپردازند.
سطح علمی و عملی جراحی پلاستیک در آن زمان پیشرفت قابل توجهی را تجربه نمود. به گونه ای که در حال حاضر بیش از صدها فوق تخصص جراحی پلاستیک مشغول به فعالیت و ارائه خدمات هستند.
رتبه جراحی زیبایی ایران در دنیا
ایران در زمینه عملهای زیبایی و جراحی پلاستیک جزو کشورهای پیشرو و برتر جهان میباشد.سال هاست رتبه و جایگاه جراحی زیبایی کشور از لحاظ کیفیت و تعداد عمل، جزو اولین های جهان میباشد.پیشرفت ایران در زمینه عمل زیبایی و دیگر زمینه های جراحی پلاستیک به گونه ای بوده:
از این افراد میتوان به ” پروفسور بهمن غیوران” و ” پروفسور فواد نهائی اشاره نمود، که در کشور آمریکا مشغول به فعالیت بوده و کتاب ها و مقالات بسیار زیادی در عرصه جراحی پلاستیک تالیف نموده اند.
همه ساله کنگره های بین المللی زیادی در زمینه جراحی پلاستیک در ایران برگزارمیگردد. و این نشان حاکی از بالا بودن سطح علمی جراحی پلاستیک کشور میباشد.
دلیل بالا بودن کیفیت جراحی زیبایی در ایران
بسیاری از مهارت ها علاوه بر تحصیلات و اخذ مدارک لازم ، نیازمند تجربه و مهارتی میباشد که به مرور زمان شکل میگیرد. و جراحی زیبایی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
اساتید و جراحان بنام زیادی در کشور هستند که در زمینه های مختلف زیبایی صاحب سبک هستند. جراحان کشور امروزه تکنیک های خاص، مطرح و قابل ارائه خودشون رو دارند.
شاید به جرات بتوان گفت :
یکی از دلایل آن علاوه بر دانش آکادمیک جراح، مهارتی است که در پی انجام تعداد عمل های زیاد کسب میکند.که به لطف حجم بسیار زیاد متقاضیان عمل های زیبایی دهه اخیر شکل گرفته است. و موجب شده کیفیت کار جراحان ایرانی به حدی بالا برود که قابل رقابت با کشورهای پیشرو همچون آمریکا،انگلیس و سایر کشورهای مطرح جراحی زیبایی گردد.